Amasyada Eskiden Kimler Yaşadı ?

Efe

New member
Amasya'da Eskiden Kimler Yaşadı?

Amasya, Anadolu’nun en eski yerleşim merkezlerinden biri olup, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Stratejik konumu ve doğal savunma avantajları sayesinde, birçok kavim ve devlet burada uzun süre varlık göstermiştir. Amasya’nın geçmişini anlamak, Anadolu tarihinin önemli bir bölümünü anlamakla eşdeğerdir.

---

Amasya’nın İlk Yerleşimcileri Kimlerdi?

Amasya’nın bilinen en eski sakinleri Hititlerdir. Hititler, M.Ö. 2000’li yıllarda Anadolu’ya gelerek büyük bir uygarlık kurmuşlardır. Amasya ve çevresi de bu dönem boyunca Hitit hâkimiyetinde kalmıştır. Hitit İmparatorluğu’nun çöküşüyle birlikte bölgeye Frigler yerleşmiş ve burada güçlü bir kültür oluşturmuşlardır.

---

Amasya’da Kimler Hakimiyet Kurdu?

Amasya, tarih boyunca birçok devletin ve uygarlığın yönetimi altına girmiştir. Bölgede hüküm süren başlıca topluluklar şunlardır:

- Hititler (M.Ö. 2000 - M.Ö. 1200): Hititler döneminde Amasya, önemli bir yerleşim merkeziydi. Bölge, Hitit İmparatorluğu'nun çöküşüyle birlikte yeni halklara ev sahipliği yapmıştır.

- Frigler (M.Ö. 1200 - M.Ö. 700): Hititler’den sonra Frigler Amasya ve çevresine yerleşerek güçlü bir kültürel miras bırakmışlardır.

- Kimmerler (M.Ö. 700 - M.Ö. 600): Frigler’i yıkan Kimmerler, Amasya bölgesine de gelerek burada kısa süreli bir hâkimiyet kurmuşlardır.

- Lidyalılar (M.Ö. 600 - M.Ö. 546): Kimmerler’den sonra bölge Lidyalıların eline geçmiş, ancak bu hâkimiyet uzun sürmemiştir.

- Persler (M.Ö. 546 - M.Ö. 330): Anadolu’nun büyük bir kısmını ele geçiren Persler, Amasya’yı da yönetimleri altına almışlardır. Perslerin ardından bölge Büyük İskender tarafından fethedilmiştir.

- Makedonlar ve Helenistik Dönem (M.Ö. 330 - M.Ö. 47): Büyük İskender’in ölümüyle birlikte bölge, onun generalleri arasında paylaşıldı ve Helenistik kültür burada etkili oldu.

- Pontus Krallığı (M.Ö. 291 - M.Ö. 47): Amasya, Pontus Krallığı’nın başkenti olarak büyük bir gelişim göstermiştir. Pontus Kralı Mithridates burada büyük eserler inşa ettirmiştir.

- Romalılar (M.Ö. 47 - M.S. 395): Pontus Krallığı, Romalılar tarafından yenilgiye uğratılmış ve Amasya Roma İmparatorluğu’nun bir parçası olmuştur.

- Bizans İmparatorluğu (395 - 1075): Roma İmparatorluğu’nun ikiye ayrılmasının ardından bölge Bizans’ın kontrolüne girmiştir. Bizans döneminde Amasya, önemli bir dini ve stratejik merkez olmuştur.

- Selçuklular (1075 - 1300): Malazgirt Savaşı’ndan sonra Amasya, Türklerin eline geçmiş ve Selçukluların önemli şehirlerinden biri haline gelmiştir.

- İlhanlılar (1300 - 1340): Moğolların Anadolu’yu istila etmesiyle Amasya, İlhanlı Devleti’nin kontrolü altına girmiştir.

- Eretna Beyliği ve Kadı Burhaneddin Devleti (1340 - 1393): Moğolların zayıflamasıyla bölge, Türk beyliklerinin yönetimine geçmiştir.

- Osmanlılar (1393 - 1923): Osmanlılar, Yıldırım Bayezid döneminde Amasya’yı fethetmiş ve şehir Osmanlı Devleti’nin önemli yönetim merkezlerinden biri olmuştur.

---

Amasya Osmanlı Döneminde Neden Önemliydi?

Osmanlı döneminde Amasya, özellikle şehzadelerin eğitim aldığı ve devlet yönetimine hazırlandığı bir merkez olmuştur. Şehzadeler burada sancak beyi olarak görev yapmış, Osmanlı tahtına hazırlık süreçlerini Amasya’da tamamlamışlardır. II. Murad, Fatih Sultan Mehmet ve Yavuz Sultan Selim gibi Osmanlı padişahları Amasya’da yetişmiştir.

---

Amasya’da Yaşayan Halklar Kültürel Olarak Neler Bıraktı?

Amasya’da hüküm süren uygarlıklar geride birçok kültürel ve mimari eser bırakmıştır:

- Pontus Krallığı: Kral Kaya Mezarları, bu dönemin en önemli kalıntılarından biridir.

- Roma ve Bizans Dönemi: Roma dönemi köprüleri ve kalıntıları günümüze kadar ulaşmıştır.

- Selçuklu ve Osmanlı Dönemi: Cami, medrese ve han gibi birçok eser Osmanlı ve Selçuklu döneminde inşa edilmiştir.

---

Günümüzde Amasya’da Kimler Yaşıyor?

Bugün Amasya, Türkiye Cumhuriyeti’nin bir parçası olarak, tarihî ve kültürel mirasıyla öne çıkan bir şehirdir. Şehirde yaşayan halk, atalarının mirasını koruyarak kültürel değerleri yaşatmaya devam etmektedir.

Amasya, tarih boyunca Hititlerden Osmanlılara kadar birçok farklı medeniyete ev sahipliği yapmış ve her dönem önemli bir merkez olmuştur. Bugün ise hem tarihî hem de doğal güzellikleriyle Türkiye’nin en özel şehirlerinden biri olmaya devam etmektedir.