Görünüşe göre talihsiz Boeing Starliner – uzay aracının ilk pilotlu test uçuşunda uzun süredir ertelenen fırlatılmasından birkaç dakika sonra – fırlatma rampasının tabanından geri sayımı yöneten üç yedek bilgisayardan birinin bir sorunla karşılaşması ve son dakika işlemini tetiklemesi üzerine Cumartesi günü tekrar yere indirildi.
Mühendislere başlangıçta sorunun zamanında çözülebileceğini varsayarak Pazar günü saat 12:03'te (EDT) başka bir fırlatma denemesi için hazırlık yapmaları söylendi. Ancak NASA daha sonra ekibin, mühendislere bilgisayar sorununu değerlendirmeleri için daha fazla zaman vermek amacıyla Pazar günü yapılacak lansmanı erteleyeceğini duyurdu.
Starliner'ın test uçuşu, Uluslararası Uzay İstasyonu ile buluşmayı ve kenetlenmeyi içeriyor. İstasyonun yörüngesine ve Starliner'ın yetişme yeteneğine bağlı olarak, Pazar gününden sonraki iki fırlatma fırsatı Çarşamba günü saat 10:52'de (EDT) ve Perşembe günü saat 10:29'da NASA, ajansın Pazar günü bir güncelleme sağlayacağını söyledi.
Starliner'ın mürettebatı, komutan Barry “Butch” Wilmore ve yardımcı pilot Sunita Williams, 6 Mayıs'taki kalkıştan yaklaşık iki saat sonra geldiler ancak bir sorun nedeniyle raydan çıktılar. basınç tahliye vanası ile Atlas 5 roketlerinde ve helyum sızıntısı kapsülün tahrik modülünde.
Bu sorunlar çözüldü ve Cumartesi günü yaşanan birkaç küçük aksaklıktan sonra, saat 12:25'te (EDT) planlanan lansmana doğru geri sayım sorunsuz bir şekilde ilerliyor gibi görünüyordu. Ancak geri sayımın T-eksi 4 dakika işaretinde planlanan duraklamadan çıkmasından 10 saniye sonra saatler aniden durdu.
Uluslararası Uzay İstasyonuna yapılan fırlatmalar, Dünya'nın dönüşünün, yastığı uzay istasyonunun yörüngesiyle aynı hizaya getirdiği ana göre zamanlanıyor; bu, saniyede yaklaşık 5 mil hızla hareket eden bir hedefle buluşmaya çalışırken bir gerekliliktir. Bu tür görevler için geri sayımın planlanmamış bir şekilde durdurulması, anında minimum 24 saatlik bir fırlatma gecikmesine neden olur.
Komutan Barry “Butch” Wilmore (sağda) ve yardımcı pilot Sunita Williams, Boeing'in Starliner uzay aracına fırlatılmak üzere emniyete alınıyor.
NASA
Atlas 5 roketinin yapımcısı United Launch Alliance'ın CEO'su Tory Bruno, Cumartesi günü yaptığı açıklamada, sorunun fırlatma rampasının tabanındaki bir binadaki ağ bağlantılı üç bilgisayar rafından biriyle ilgili olduğunu söyledi. Her rafta, bir geri sayımın son adımlarını yöneten, “yerden fırlatma sıralayıcısı” olarak birlikte çalışan özdeş devre kartları da dahil olmak üzere birden fazla sistem bulunur.
GLS bilgisayarları, göbek bağlarının geri çekilmesi ve roketi kalkış için rampadan serbest bırakan patlayıcı cıvataların ateşlenmesi gibi olayları yönetiyor ve geri sayımın devam etmesi için üçünün de mükemmel bir uyum içinde olması gerekiyor.
Cumartesi günkü fırlatma denemesi sırasında geri sayım T-eksi 4 dakikaya indi ve ardından planlanan dört saatlik beklemeye girdi. Patlamadan dört dakika önce geri sayım yeniden başladığında, üç GLS devre kartından birinin diğer ikisiyle senkronize olması beklenenden daha uzun sürdü. Bu, T eksi 3 dakika 50 saniye işaretinde otomatik beklemeyi tetiklemek için yeterliydi.
Mürettebat Boeing'in Starliner uzay aracına bağlıyken, Atlas 5 roketi fırlatılmak üzere yakıtla dolu olarak duruyor.
NASA
Mühendisler, Atlas 5'teki sıvı hidrojen ve oksijen yakıtlarını boşaltıp bilgisayar odasına erişim sağladıktan sonra sorun gidermeye başlamayı planladılar. Nasıl devam edileceğine ilişkin karar, sorunun izole edilmesine ve şüpheli bileşenlerin değiştirilip test edilmesine bağlıydı.
Fırlatma ekibi hayal kırıklığına uğramış olsa da son gecikmeyi adım adım attı.
“Bilirsiniz, bir oyun oynarken kötü bir çağrı aldığınızda, ilk başta biraz sinirlenirsiniz veya ilk başta biraz hayal kırıklığına uğrarsınız, ancak hemen bir sonraki sahaya odaklanırsınız ve takımlarımız da bunu yapar, onlar' Boeing'in Starliner proje yöneticisi Mark Nappi, “Bir sonraki aşamaya odaklandık” dedi.
“Fırlatma çalımalarına ve fırlatma geri dönüşlerine girer girmez, kontrol odasına baktım ve herkesin kafası öne eğik, yarınki başka bir denemeye hazırlanmak için prosedürler üzerinde çalışıyordu.”
Bruno şunları söyledi: “Hayal kırıklığı yaklaşık üç saniye sürüyor. Sonra hemen işe koyuluyorsunuz ve işinizi yapıyorsunuz. Geri döneceğiz.”
Uzun zamandır beklenen uçuş, Atlas 5'in ilk pilotlu fırlatılışı olacak ve astronot Gordon Cooper'ın 61 yıl önce Mercury programının son uçuşunda sadece birkaç mil öteye havalanmasından bu yana Atlas roket ailesi için ilk uçuş olacak. .
Aynı şekilde, bu, Boeing'in, 12'si uzay istasyonuna olmak üzere 13 uçuşta 50 astronot, kozmonot ve sivili yörüngeye taşıyan, hâlihazırda çalışır durumda olan, daha ucuz bir uzay aracı olan SpaceX'in Crew Dragon'una cevabı olan Starliner'ın ilk pilotlu uçuşu olacak. Mayıs 2020'deki ilk pilotlu test uçuşundan bu yana.
NASA, bir şirketin feribot gemisi herhangi bir nedenle karaya otursa bile ajansın karakola mürettebat gönderebilmesini sağlamak için her iki uzay aracının geliştirilmesini finanse etti.
Bütçe açıkları ve düzeltilmesi Boeing'e yaklaşık 1,4 milyar dolara mal olan çeşitli teknik sorunlar nedeniyle zaten programın yıllarca gerisinde kalan NASA, Starliner'ı 6 Mayıs'ta yörüngeye sokmayı umuyordu. Ancak United Launch Alliance mühendisleri bir sorun tespit ettiğinde fırlatma iptal edildi. Roketin Centaur üst kademesinde bir basınç tahliye valfı.
Atlas 5, pedden alınarak ULA'nın Dikey Entegrasyon Tesisine geri götürüldü ve burada Centaur valfi hızla değiştirildi. Ancak fırlatma çalılığının ardından Boeing mühendisleri, Starliner'ın tahrik sisteminde küçük bir helyum sızıntısının işaretlerini gördüler.
Sızıntının, Starliner'ın servis modülündeki belirli bir reaksiyon kontrol sistemi jetini tahrik etmek için basınçlı helyum sağlayan tesisattaki bir flanştan kaynaklandığı belirlendi. Sızıntı “çok küçük” olarak nitelendirildi, ancak mühendislerin bunun uçuş sırasında ciddi şekilde kötüleşmeyeceğini ve diğer iticiler için sorunlara neden olmayacağını göstermesi gerekiyordu.
Kapsamlı analiz ve testlerin ardından görev yöneticileri, sızıntı oranının şu ana kadar gözlemlenenden yüz kat daha kötü olsa bile mürettebat veya görev için bir risk oluşturmayacağını söyleyerek uzay aracının olduğu gibi güvenli bir şekilde fırlatılabileceği sonucuna vardı. Cumartesi günü sızıntı oranının kabul edilebilir sınırlar içinde kaldığı ortaya çıktı.
Daha
William Harwood
Bill Harwood, önce United Press International'ın Cape Canaveral büro şefi, şimdi de Haberler'in danışmanı olarak 1984'ten bu yana tam zamanlı olarak ABD uzay programını takip ediyor.
Mühendislere başlangıçta sorunun zamanında çözülebileceğini varsayarak Pazar günü saat 12:03'te (EDT) başka bir fırlatma denemesi için hazırlık yapmaları söylendi. Ancak NASA daha sonra ekibin, mühendislere bilgisayar sorununu değerlendirmeleri için daha fazla zaman vermek amacıyla Pazar günü yapılacak lansmanı erteleyeceğini duyurdu.
Starliner'ın test uçuşu, Uluslararası Uzay İstasyonu ile buluşmayı ve kenetlenmeyi içeriyor. İstasyonun yörüngesine ve Starliner'ın yetişme yeteneğine bağlı olarak, Pazar gününden sonraki iki fırlatma fırsatı Çarşamba günü saat 10:52'de (EDT) ve Perşembe günü saat 10:29'da NASA, ajansın Pazar günü bir güncelleme sağlayacağını söyledi.
Starliner'ın mürettebatı, komutan Barry “Butch” Wilmore ve yardımcı pilot Sunita Williams, 6 Mayıs'taki kalkıştan yaklaşık iki saat sonra geldiler ancak bir sorun nedeniyle raydan çıktılar. basınç tahliye vanası ile Atlas 5 roketlerinde ve helyum sızıntısı kapsülün tahrik modülünde.
Bu sorunlar çözüldü ve Cumartesi günü yaşanan birkaç küçük aksaklıktan sonra, saat 12:25'te (EDT) planlanan lansmana doğru geri sayım sorunsuz bir şekilde ilerliyor gibi görünüyordu. Ancak geri sayımın T-eksi 4 dakika işaretinde planlanan duraklamadan çıkmasından 10 saniye sonra saatler aniden durdu.
Uluslararası Uzay İstasyonuna yapılan fırlatmalar, Dünya'nın dönüşünün, yastığı uzay istasyonunun yörüngesiyle aynı hizaya getirdiği ana göre zamanlanıyor; bu, saniyede yaklaşık 5 mil hızla hareket eden bir hedefle buluşmaya çalışırken bir gerekliliktir. Bu tür görevler için geri sayımın planlanmamış bir şekilde durdurulması, anında minimum 24 saatlik bir fırlatma gecikmesine neden olur.
Komutan Barry “Butch” Wilmore (sağda) ve yardımcı pilot Sunita Williams, Boeing'in Starliner uzay aracına fırlatılmak üzere emniyete alınıyor.
NASA
Atlas 5 roketinin yapımcısı United Launch Alliance'ın CEO'su Tory Bruno, Cumartesi günü yaptığı açıklamada, sorunun fırlatma rampasının tabanındaki bir binadaki ağ bağlantılı üç bilgisayar rafından biriyle ilgili olduğunu söyledi. Her rafta, bir geri sayımın son adımlarını yöneten, “yerden fırlatma sıralayıcısı” olarak birlikte çalışan özdeş devre kartları da dahil olmak üzere birden fazla sistem bulunur.
GLS bilgisayarları, göbek bağlarının geri çekilmesi ve roketi kalkış için rampadan serbest bırakan patlayıcı cıvataların ateşlenmesi gibi olayları yönetiyor ve geri sayımın devam etmesi için üçünün de mükemmel bir uyum içinde olması gerekiyor.
Cumartesi günkü fırlatma denemesi sırasında geri sayım T-eksi 4 dakikaya indi ve ardından planlanan dört saatlik beklemeye girdi. Patlamadan dört dakika önce geri sayım yeniden başladığında, üç GLS devre kartından birinin diğer ikisiyle senkronize olması beklenenden daha uzun sürdü. Bu, T eksi 3 dakika 50 saniye işaretinde otomatik beklemeyi tetiklemek için yeterliydi.
Mürettebat Boeing'in Starliner uzay aracına bağlıyken, Atlas 5 roketi fırlatılmak üzere yakıtla dolu olarak duruyor.
NASA
Mühendisler, Atlas 5'teki sıvı hidrojen ve oksijen yakıtlarını boşaltıp bilgisayar odasına erişim sağladıktan sonra sorun gidermeye başlamayı planladılar. Nasıl devam edileceğine ilişkin karar, sorunun izole edilmesine ve şüpheli bileşenlerin değiştirilip test edilmesine bağlıydı.
Fırlatma ekibi hayal kırıklığına uğramış olsa da son gecikmeyi adım adım attı.
“Bilirsiniz, bir oyun oynarken kötü bir çağrı aldığınızda, ilk başta biraz sinirlenirsiniz veya ilk başta biraz hayal kırıklığına uğrarsınız, ancak hemen bir sonraki sahaya odaklanırsınız ve takımlarımız da bunu yapar, onlar' Boeing'in Starliner proje yöneticisi Mark Nappi, “Bir sonraki aşamaya odaklandık” dedi.
“Fırlatma çalımalarına ve fırlatma geri dönüşlerine girer girmez, kontrol odasına baktım ve herkesin kafası öne eğik, yarınki başka bir denemeye hazırlanmak için prosedürler üzerinde çalışıyordu.”
Bruno şunları söyledi: “Hayal kırıklığı yaklaşık üç saniye sürüyor. Sonra hemen işe koyuluyorsunuz ve işinizi yapıyorsunuz. Geri döneceğiz.”
Uzun zamandır beklenen uçuş, Atlas 5'in ilk pilotlu fırlatılışı olacak ve astronot Gordon Cooper'ın 61 yıl önce Mercury programının son uçuşunda sadece birkaç mil öteye havalanmasından bu yana Atlas roket ailesi için ilk uçuş olacak. .
Aynı şekilde, bu, Boeing'in, 12'si uzay istasyonuna olmak üzere 13 uçuşta 50 astronot, kozmonot ve sivili yörüngeye taşıyan, hâlihazırda çalışır durumda olan, daha ucuz bir uzay aracı olan SpaceX'in Crew Dragon'una cevabı olan Starliner'ın ilk pilotlu uçuşu olacak. Mayıs 2020'deki ilk pilotlu test uçuşundan bu yana.
NASA, bir şirketin feribot gemisi herhangi bir nedenle karaya otursa bile ajansın karakola mürettebat gönderebilmesini sağlamak için her iki uzay aracının geliştirilmesini finanse etti.
Bütçe açıkları ve düzeltilmesi Boeing'e yaklaşık 1,4 milyar dolara mal olan çeşitli teknik sorunlar nedeniyle zaten programın yıllarca gerisinde kalan NASA, Starliner'ı 6 Mayıs'ta yörüngeye sokmayı umuyordu. Ancak United Launch Alliance mühendisleri bir sorun tespit ettiğinde fırlatma iptal edildi. Roketin Centaur üst kademesinde bir basınç tahliye valfı.
Atlas 5, pedden alınarak ULA'nın Dikey Entegrasyon Tesisine geri götürüldü ve burada Centaur valfi hızla değiştirildi. Ancak fırlatma çalılığının ardından Boeing mühendisleri, Starliner'ın tahrik sisteminde küçük bir helyum sızıntısının işaretlerini gördüler.
Sızıntının, Starliner'ın servis modülündeki belirli bir reaksiyon kontrol sistemi jetini tahrik etmek için basınçlı helyum sağlayan tesisattaki bir flanştan kaynaklandığı belirlendi. Sızıntı “çok küçük” olarak nitelendirildi, ancak mühendislerin bunun uçuş sırasında ciddi şekilde kötüleşmeyeceğini ve diğer iticiler için sorunlara neden olmayacağını göstermesi gerekiyordu.
Kapsamlı analiz ve testlerin ardından görev yöneticileri, sızıntı oranının şu ana kadar gözlemlenenden yüz kat daha kötü olsa bile mürettebat veya görev için bir risk oluşturmayacağını söyleyerek uzay aracının olduğu gibi güvenli bir şekilde fırlatılabileceği sonucuna vardı. Cumartesi günü sızıntı oranının kabul edilebilir sınırlar içinde kaldığı ortaya çıktı.
Daha
William Harwood
Bill Harwood, önce United Press International'ın Cape Canaveral büro şefi, şimdi de Haberler'in danışmanı olarak 1984'ten bu yana tam zamanlı olarak ABD uzay programını takip ediyor.