The SpaceX roketinin üst kademe motorunun arızalanması Perşembe günü geç saatlerde yapılan açıklamada, 20 Starlink internet uydusunun alçak ve hayatta kalınamaz bir yörüngede mahsur kaldığı bildirildi. Bu durum Federal Havacılık İdaresi tarafından araştırılacak ve şirketin Falcon 9 roketlerinin önümüzdeki günlerde gerçekleştireceği en az bir ve muhtemelen iki pilotlu uçuşun gecikmesine neden olacak.
Kaza, 2015'ten bu yana üst üste 344 başarılı Falcon 9 uçuşunun kayda değer bir serisini sonlandırdı. Amerika Birleşik Devletleri'nde ticari fırlatma operasyonlarına lisans veren FAA, Cuma günü yaptığı açıklamada, işgücü Falcon 9'un tekrar uçmasına izin verilmeden önce ortak bir arıza soruşturmasının gerekli olduğunu söyledi.
Perşembe günü geç saatlerde planlanan iki ateşlemeden ilki sırasında Falcon 9 roketinin ikinci aşamasının tabanına yakın alışılmadık bir buz birikimi görülebiliyor; bu muhtemelen SpaceX'in yörüngeye tırmanışın sonlarında bir motor arızasının nedeni olarak gösterdiği sıvı oksijen sızıntısından kaynaklanıyor. Motor nozulunun hemen solunda egzozunun ısısıyla buharlaşan büyük bir buz parçası görülebiliyor.
SpaceX
FAA, “Uçuşlara dönüş, FAA'nın kazayla ilgili herhangi bir sistem, süreç veya prosedürün kamu güvenliğini etkilemediğine karar vermesine dayanır,” dedi. “Ek olarak, SpaceX'in, düzeltici eylemleri içeren ve diğer tüm lisanslama gerekliliklerini karşılayan lisansını değiştirmek için FAA'dan onay talep etmesi ve alması gerekebilir.”
Bu arada, girişimci Jared Isaacman ve üç mürettebat arkadaşının, özel vatandaşların gerçekleştireceği ilk uzay yürüyüşünü de içeren ticari bir uçuşla 31 Temmuz'da fırlatılması planlanan Polaris Dawn adlı uzay aracı belirsizliğe sürüklendi.
Başarısızlık ayrıca NASA'nın Uluslararası Uzay İstasyonu'na bir sonraki uzun süreli mürettebatını fırlatma planlarını da etkileyebilir. Crew 9 görevinin kalkışı şu anda 19 Ağustos civarında hedefleniyor, ancak bu, SpaceX başarısızlık araştırmasının o zamana kadar tamamlandığını ve NASA'nın bulgulara katıldığını varsayıyor.
Isaacman ise yılmadı ve sosyal medyada, aralarında iki SpaceX çalışanının da bulunduğu mürettebatıyla birlikte Falcon 9'a tam güven duyduğunu belirten bir not paylaştı.
“SpaceX'in Falcon 9 ile inanılmaz bir geçmişi var,” dedi. “Kişisel deneyimime dayanarak, sorunlar ortaya çıktığında çok şeffaf olduklarını söyleyebilirim. Bir nedene hızla ulaşacaklarından ve en uygun maliyetli ve güvenilir fırlatma aracının yükü yörüngeye ulaştırmaya devam etmesini sağlayacaklarından hiç şüphem yok.
“Polaris Dawn'a gelince, SpaceX hazır olduğunda ve rokete, uzay gemisine ve operasyonlara olan güvenimiz tam olduğunda uçuracağız.”
SpaceX'in yüksek uçuş hızı ve kendi yüklerini fırlatma yeteneği — Starlinks — göz önüne alındığında, şirket oldukça kısa bir sürede toparlanabilir. Ancak bu, neyin yanlış gittiğine, bunu düzeltmek için neyin gerekebileceğine ve FAA'nın yeni bir fırlatma lisansı vermesine bağlı olacaktır.
SpaceX kurucusu Elon Musk, Isaacman'a desteği için teşekkür ederek şirketin “sorunu araştıracağını ve olası diğer kazaları arayacağını” söyledi. “Bu yıl Falcon uçuşlarını mekiğin 30 yılda yaptığı uçuşlardan daha fazla yapmayı hedefliyoruz ve bunların büyük çoğunluğu mürettebatsız.”
“Bu süper yüksek uçuş hızının en büyük avantajlarından biri, her 1.000 uçuşta bir meydana gelebilecek sorunları tespit edip çözebilmemizdir. Bu, düşük uçuş hızına sahip bir araçta imkansızdır.”
Olay nasıl gelişirse gelişsin, bu olay NASA'nın Boeing'in Starliner kapsülünün sertifikalandırılması için devam eden çabalarının bir göstergesi. devam eden test uçuşu tamamlandı. Uzay ajansı, bir arızanın birini veya diğerini yere indirmesi durumunda Uluslararası Uzay İstasyonu'nun NASA astronotlarıyla dolu kalmasını sağlamak için farklı tedarikçilerden iki mürettebat feribot gemisi istiyor.
Boeing'in Starliner ile ilgili kendi sorunları da vardı, bunlara fırlatmayı dört yıl geciktiren bir dizi yazılım ve donanım sorunu da dahildi. Uzay aracı şu anda uzay istasyonunda kenetlenmiş durumda, ancak ilk pilotlu test uçuşundan Dünya'ya dönüşü, helyum sızıntıları ve iticilerindeki sorunların ek analizi beklenirken beklemede.
Perşembe günkü fırlatmadan önce SpaceX, 2010 yılındaki ilk uçuşundan bu yana Falcon 9 ve Falcon Heavy roketlerinin 354 fırlatılışında yalnızca bir uçuş sırasında arıza yaşamıştı.
Uluslararası Uzay İstasyonu'na gidecek malzeme ve ekipmanla dolu bir Dragon kargo gemisini taşıyan bir Falcon 9 fırlatma sırasında patladı Haziran 2015'te, iç desteklerden birinin arızalanması sonucu yüksek basınçlı helyumun ikinci aşamanın sıvı oksijen tankını patlatması sonucu,
Musk, cuma günü erken saatlerde sosyal medya platformunda yaptığı paylaşımda, Starlink fırlatma hatasının, roketin ikinci aşama Merlin motorunu yeniden çalıştırarak aracı uygun Starlink dağıtım yörüngesine oturtma girişimi sırasında meydana geldiğini söyledi.
Başlangıçta, arızanın “motor RUD'u” ile sonuçlandığını söyledi. Bu, “hızlı plansız söküm” anlamına gelen ve sahnenin ya patladığı ya da en azından bir tür yapısal arıza yaşadığı anlamına gelen esprili bir kısaltma.
Ancak şirket daha sonra arızanın sıvı oksijen yakıt sızıntısından kaynaklandığını ve aşamanın iptal edilen motor ateşlemesinden sağ çıktığını söyledi. Ancak Starlink'leri konuşlandırmayı başarsa da, yönetilebilir bir irtifanın çok altında bir alçak noktaya sahip eliptik bir yörüngede bırakıldılar.
SpaceX, internet sitesinde yaptığı açıklamada, “Üst kademe motorunun perigee'yi (yörüngenin en alçak noktası) yükseltmek için planlı bir şekilde yeniden yakılmasının ardından Merlin Vakum motoru bir anormallik yaşadı ve ikinci ateşlemesini tamamlayamadı” ifadelerini kullandı.
“Sahne hayatta kalsa ve uyduları konuşlandırsa da, yörüngesini başarılı bir şekilde daireselleştiremedi. Bu, uyduları 135 kilometrelik (84 mil) çok düşük bir perigee ile eksantrik bir yörüngede bıraktı; bu, beklenen perigee irtifasının yarısından daha azdır.”
Bu irtifada, uydular aşırı üst atmosferden tekrarlanan geçişler sırasında aşağı çekiliyor. Şirket, tam güçte bile, yerleşik iyon iticilerinden gelen itmenin “uyduları başarıyla kaldırmaya yetecek kadar olma ihtimalinin düşük olduğunu” söyledi.
“Bu nedenle uydular Dünya atmosferine tekrar girecek ve tamamen yok olacaklar (yanıp yok olacaklar). Yörüngedeki diğer uydular veya kamu güvenliği için bir tehdit oluşturmuyorlar.”
Daha
William Harwood
Bill Harwood, 1984'ten bu yana ABD uzay programını tam zamanlı olarak takip ediyor; önce United Press International'da Cape Canaveral büro şefi olarak, şimdi de Haberler'de danışman olarak çalışıyor.
Kaza, 2015'ten bu yana üst üste 344 başarılı Falcon 9 uçuşunun kayda değer bir serisini sonlandırdı. Amerika Birleşik Devletleri'nde ticari fırlatma operasyonlarına lisans veren FAA, Cuma günü yaptığı açıklamada, işgücü Falcon 9'un tekrar uçmasına izin verilmeden önce ortak bir arıza soruşturmasının gerekli olduğunu söyledi.
Perşembe günü geç saatlerde planlanan iki ateşlemeden ilki sırasında Falcon 9 roketinin ikinci aşamasının tabanına yakın alışılmadık bir buz birikimi görülebiliyor; bu muhtemelen SpaceX'in yörüngeye tırmanışın sonlarında bir motor arızasının nedeni olarak gösterdiği sıvı oksijen sızıntısından kaynaklanıyor. Motor nozulunun hemen solunda egzozunun ısısıyla buharlaşan büyük bir buz parçası görülebiliyor.
SpaceX
FAA, “Uçuşlara dönüş, FAA'nın kazayla ilgili herhangi bir sistem, süreç veya prosedürün kamu güvenliğini etkilemediğine karar vermesine dayanır,” dedi. “Ek olarak, SpaceX'in, düzeltici eylemleri içeren ve diğer tüm lisanslama gerekliliklerini karşılayan lisansını değiştirmek için FAA'dan onay talep etmesi ve alması gerekebilir.”
Bu arada, girişimci Jared Isaacman ve üç mürettebat arkadaşının, özel vatandaşların gerçekleştireceği ilk uzay yürüyüşünü de içeren ticari bir uçuşla 31 Temmuz'da fırlatılması planlanan Polaris Dawn adlı uzay aracı belirsizliğe sürüklendi.
Başarısızlık ayrıca NASA'nın Uluslararası Uzay İstasyonu'na bir sonraki uzun süreli mürettebatını fırlatma planlarını da etkileyebilir. Crew 9 görevinin kalkışı şu anda 19 Ağustos civarında hedefleniyor, ancak bu, SpaceX başarısızlık araştırmasının o zamana kadar tamamlandığını ve NASA'nın bulgulara katıldığını varsayıyor.
Isaacman ise yılmadı ve sosyal medyada, aralarında iki SpaceX çalışanının da bulunduğu mürettebatıyla birlikte Falcon 9'a tam güven duyduğunu belirten bir not paylaştı.
“SpaceX'in Falcon 9 ile inanılmaz bir geçmişi var,” dedi. “Kişisel deneyimime dayanarak, sorunlar ortaya çıktığında çok şeffaf olduklarını söyleyebilirim. Bir nedene hızla ulaşacaklarından ve en uygun maliyetli ve güvenilir fırlatma aracının yükü yörüngeye ulaştırmaya devam etmesini sağlayacaklarından hiç şüphem yok.
“Polaris Dawn'a gelince, SpaceX hazır olduğunda ve rokete, uzay gemisine ve operasyonlara olan güvenimiz tam olduğunda uçuracağız.”
SpaceX'in yüksek uçuş hızı ve kendi yüklerini fırlatma yeteneği — Starlinks — göz önüne alındığında, şirket oldukça kısa bir sürede toparlanabilir. Ancak bu, neyin yanlış gittiğine, bunu düzeltmek için neyin gerekebileceğine ve FAA'nın yeni bir fırlatma lisansı vermesine bağlı olacaktır.
SpaceX kurucusu Elon Musk, Isaacman'a desteği için teşekkür ederek şirketin “sorunu araştıracağını ve olası diğer kazaları arayacağını” söyledi. “Bu yıl Falcon uçuşlarını mekiğin 30 yılda yaptığı uçuşlardan daha fazla yapmayı hedefliyoruz ve bunların büyük çoğunluğu mürettebatsız.”
“Bu süper yüksek uçuş hızının en büyük avantajlarından biri, her 1.000 uçuşta bir meydana gelebilecek sorunları tespit edip çözebilmemizdir. Bu, düşük uçuş hızına sahip bir araçta imkansızdır.”
Olay nasıl gelişirse gelişsin, bu olay NASA'nın Boeing'in Starliner kapsülünün sertifikalandırılması için devam eden çabalarının bir göstergesi. devam eden test uçuşu tamamlandı. Uzay ajansı, bir arızanın birini veya diğerini yere indirmesi durumunda Uluslararası Uzay İstasyonu'nun NASA astronotlarıyla dolu kalmasını sağlamak için farklı tedarikçilerden iki mürettebat feribot gemisi istiyor.
Boeing'in Starliner ile ilgili kendi sorunları da vardı, bunlara fırlatmayı dört yıl geciktiren bir dizi yazılım ve donanım sorunu da dahildi. Uzay aracı şu anda uzay istasyonunda kenetlenmiş durumda, ancak ilk pilotlu test uçuşundan Dünya'ya dönüşü, helyum sızıntıları ve iticilerindeki sorunların ek analizi beklenirken beklemede.
Perşembe günkü fırlatmadan önce SpaceX, 2010 yılındaki ilk uçuşundan bu yana Falcon 9 ve Falcon Heavy roketlerinin 354 fırlatılışında yalnızca bir uçuş sırasında arıza yaşamıştı.
Uluslararası Uzay İstasyonu'na gidecek malzeme ve ekipmanla dolu bir Dragon kargo gemisini taşıyan bir Falcon 9 fırlatma sırasında patladı Haziran 2015'te, iç desteklerden birinin arızalanması sonucu yüksek basınçlı helyumun ikinci aşamanın sıvı oksijen tankını patlatması sonucu,
Musk, cuma günü erken saatlerde sosyal medya platformunda yaptığı paylaşımda, Starlink fırlatma hatasının, roketin ikinci aşama Merlin motorunu yeniden çalıştırarak aracı uygun Starlink dağıtım yörüngesine oturtma girişimi sırasında meydana geldiğini söyledi.
Başlangıçta, arızanın “motor RUD'u” ile sonuçlandığını söyledi. Bu, “hızlı plansız söküm” anlamına gelen ve sahnenin ya patladığı ya da en azından bir tür yapısal arıza yaşadığı anlamına gelen esprili bir kısaltma.
Ancak şirket daha sonra arızanın sıvı oksijen yakıt sızıntısından kaynaklandığını ve aşamanın iptal edilen motor ateşlemesinden sağ çıktığını söyledi. Ancak Starlink'leri konuşlandırmayı başarsa da, yönetilebilir bir irtifanın çok altında bir alçak noktaya sahip eliptik bir yörüngede bırakıldılar.
SpaceX, internet sitesinde yaptığı açıklamada, “Üst kademe motorunun perigee'yi (yörüngenin en alçak noktası) yükseltmek için planlı bir şekilde yeniden yakılmasının ardından Merlin Vakum motoru bir anormallik yaşadı ve ikinci ateşlemesini tamamlayamadı” ifadelerini kullandı.
“Sahne hayatta kalsa ve uyduları konuşlandırsa da, yörüngesini başarılı bir şekilde daireselleştiremedi. Bu, uyduları 135 kilometrelik (84 mil) çok düşük bir perigee ile eksantrik bir yörüngede bıraktı; bu, beklenen perigee irtifasının yarısından daha azdır.”
Bu irtifada, uydular aşırı üst atmosferden tekrarlanan geçişler sırasında aşağı çekiliyor. Şirket, tam güçte bile, yerleşik iyon iticilerinden gelen itmenin “uyduları başarıyla kaldırmaya yetecek kadar olma ihtimalinin düşük olduğunu” söyledi.
“Bu nedenle uydular Dünya atmosferine tekrar girecek ve tamamen yok olacaklar (yanıp yok olacaklar). Yörüngedeki diğer uydular veya kamu güvenliği için bir tehdit oluşturmuyorlar.”
Daha
William Harwood
Bill Harwood, 1984'ten bu yana ABD uzay programını tam zamanlı olarak takip ediyor; önce United Press International'da Cape Canaveral büro şefi olarak, şimdi de Haberler'de danışman olarak çalışıyor.